ၾသစေၾတးလ် ႏုိင္ငံသား ျဖစ္ေနသူ အသက္ ၄၄ ႏွစ္အရြယ္ ကရင္အမ်ဳိးသား ေစာမြန္းဆာဆိုသူက ၁၉၈၄ ခုႏွစ္မွ
၁၉၈၇ ခုႏွစ္အထိ ျမန္မာစစ္တပ္ ဘက္မွ သူလွ်ဳိအျဖစ္ ကရင္အမ်ဳိးသား အစည္းအ႐ံုး (KNU)သုိ႔ ဝင္ေရာက္ခဲ့ကာလူ ၅ဝ ခန္႔ သတ္ျဖတ္ခဲ့ ေၾကာင္း သူ၏ ဝန္ခံခ်က္ကို ဆစ္ဒနီ ေမာ္နင္းဟာ ရဲလ္က Sydney Morning Herald ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
ကိုေစာမြန္းဆာသည္ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္တြင္ KNU တပ္မွထြက္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ထုိင္းျမန္မာ နယ္စပ္ရွိ ဒုကၡသည္စခန္းမွ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံ ဘရစ္ဘန္းၿမိဳ ၂ဝဝ၆ ခုႏွစ္ကပင္ ဇနီးႏွင့္သားသမီး ၅ ဦးႏွင့္အတူ အေျခခ် ေနထိုင္လွ်က္ ရွိသည္။
သူသည္ KNUတြင္ တပ္ၾကပ္အျဖစ္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ဘူးသူ ျဖစ္သည္ဟု မီဒီယာသို႔ ေျပာၾကားေသာ္လည္း အေၾကာင္းအရာမ်ား မွန္ကန္မႈ ရွိမရွိ အတည္မျပဳႏိုင္ေၾကာင္း ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံရွိ ကရင္လူမ်ဳိးအဖြဲ႔ (Australia Karen Organization)က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
“သူေျပာတဲ့ ဇာတ္လမ္းက မယံုခက္ခက္၊ ယံုခက္ခက္ပဲ၊ သူ႔ကိုသိတာ ေတာ့ တပ္ရင္း ၁၂ ဖြဲ႔စည္းေတာ့ သူက ၂ ရစ္ေပါ့။ တပ္မွာ မေပ်ာ္လို႔ ထြက္သြားဖူးတယ္။ ေနာက္ပုိင္း ကမ့္ထဲမွာသြားေနတာ” ဟု ဘရစ္ဘန္းၿမိဳ႕တြင္ ေနထိုင္သူ AKO မွ ဒုဥကၠ႒ ျဖစ္သူ ဦးေစာထိုလီဝါးက ေျပာသည္။
ကိုေစာမြန္းဆာ၏ ေနာက္ေၾကာင္းႏွင့္ သူ႔ေျပာခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သတ္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကို AKO မွ ဆက္လက္ စံုစမ္းဆဲဟု ဆိုလည္းဆိုသည္။
ကိုေစာမြန္းဆာထံသို႔ မဇၥ်ိမက ဆက္သြယ္ခဲ့ရာ မိသားစု အလုပ္ျဖင့္ မအားလပ္သျဖင့္ သူ႔အေၾကာင္း အျပည့္အစံု ေျပာျပရန္ ျငင္းဆန္ခဲ့သည္။
“က်ေနာ္က ကေလးေတြနဲ႔ အလုပ္႐ႈပ္ေနတယ္၊ ေနာက္ၿပီး ေရွ႕ေနနဲ႔လည္း က်ေနာ့္အမႈအတြက္ ေျပာဖို႔ရွိေနလို႔ မအားလို႔ပါ”ဟု ကိုေစာမြန္းဆာက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ၾသစေၾတးလ် ျပည္ေထာင္စုရဲတပ္ဖြဲ႔ က မီဒီယာမွတဆင့္ သူ႔၏ စစ္ရာဇဝတ္မႈ ဝန္ခံခ်က္မ်ားကို စုံစမ္းရန္ အဂၤါေန႔တြင္ လာေရာက္မည္ဟုလည္း သူက ဆိုသည္။
ၾသစေၾတးလ် ဘရစ္ဘန္းတၿမိဳ႕မွပင္ လြန္ခဲ့ေသာ ရက္ပိုင္းအတြင္းက မိမိကိုယ္ကို စစ္ေထာက္လွမ္းေရး ဗိုလ္ေဟာင္းဟု ဆိုသူ ကိုထူးထူးဟန္ကလည္း စစ္ရာဇဝတ္မႈမ်ားကို က်ဴးလြန္ခဲ့ေၾကာင္း မီဒီယာမ်ားတြင္ ေျပာခဲ့ေသးသည္။
လူအေျမာက္အမ်ား သတ္ျဖတ္သည္ ဆိုျခင္းကို တေယာက္ၿပီး တေယာက္ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုေနၾကျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဖ်က္သိမ္းၿပီး ျဖစ္သည့္ စစ္ေထာက္လွမ္းေရး ေဟာင္းမ်ားကမူ ခုိင္လံုမႈ မရွိဟု ယူဆၾကသည္။
“ႏွစ္ ၂ဝေက်ာ္ လုပ္လာခဲ့တာ ထူးထူးဟန္ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ စာရင္းမွာလဲ မရွိပါဘူး၊ ၈၈ မွာသူလႈပ္ရွားေတာ့ အသက္ ၂၁ ေတာင္ မရွိေသးဘူး၊ တပ္မွာက ဗိုလ္ဆိုရင္ အသက္ ၂၄ ေက်ာ္မွျဖစ္တာ၊ သူေျပာတာေတြက အေျခအျမစ္ မရွိဘူး” ဟု အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ ဝါရွင္တန္ဒီစီ တြင္ေနေသာ ေထာက္လွမ္းေရး အရာရွိေဟာင္း ဗိုလ္မႉးေအာင္လင္းထြဋ္က ေျပာသည္။
အေမရိကန္ ႏုိင္ငံရွိ ျမန္မာသံ႐ံုး၏ လက္ေထာက္ သံ႐ံုး တာဝန္ခံျဖစ္ခဲ့သူ ဦးေအာင္လင္းထြဋ္က “တေယာက္ၿပီး တေယာက္ ထြက္လာတယ္ဆိုေတာ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔တာေတြနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး ေမွးမိွန္သြားေအာင္
ေနာက္ကြယ္မွာ ရည္ရြယ္ခ်က္ မရွိဘူးလို႔ ေျပာလို႔ မရပါဘူး” ဟု ဆိုသည္။
စစ္ေထာက္လွန္းေရး MI - 6 တြင္ ဗိုလ္အျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေနစဥ္ ၈၈ အေရးအခင္းကာလအတြင္း ေတာင္ဥကၠလာ အေျခခံပညာ အထက္တန္း ေက်ာင္းသားမ်ားသမဂၢ (အကသ) အတြင္းေရးမႉးအျဖစ္ သူလွ်ဳိလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေၾကာင္း ကိုထူးထူးဟန္က မဇၥ်ိမႏွင့္ အင္တာဗ်ဴးတြင္ ေျပာဆုိခဲ့သည္။
ျမန္မာသံ႐ံုး တာဝန္ထမ္း ေဆာင္ခဲ့သူ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန ဝန္ထမ္းေဟာင္း ဦးစိန္လြင္ကလည္း “ဒုကၡသည္က စစ္ရာဇဝတ္မႈ က်ဴးလြန္သူ မျဖစ္ရဘူးလို႔ ပါတယ္၊ ဒုကၡသည္ ကာလမွေတာ့ ဒါကို ဝန္မခံဘဲနဲ႔ ၾသစေၾတးလ် ႏိုင္ငံသားျဖစ္ၿပီး အေရးယူလို႔ မရေတာ့မွ ဒါကိုထၿပီး လုပ္တာက မ႐ိုးသားဘူး။ ေပၚျပဴလာျဖစ္ေအာင္ စတန္႔ထြင္ တယ္လုိ႔ပင္ ထင္တယ္” ဟုဆိုသည္။
သူကဆက္ၿပီး “သံ႐ံုးေတြကေနပဲ ေထာက္လွမ္းေရး ကိစၥေတြကို လုပ္ေပးရေတာ့ လႊတ္ထားတာေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၾသစေၾတးလ် သံ႐ံုးက သတင္းေပးလုပ္တဲ့ အထဲမွာ သူမပါဘူး။ သူနဲ႔အတူ ၉ ေယာက္ဆုိတာလည္း မရွိဘူး” ဟု ေျပာသည္။
ဦးထူးထူးဟန္က သူႏွင့္အတူ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးအျဖစ္ လုပ္ကိုင္ခဲ့သူ ၉ ဦး ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံတြင္ ရွိေနေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ကိုေစာမြန္းဆာကိုမူ တၿမိဳ႕တည္း ေနထိုင္ေသာ္လည္း အဆက္အသြယ္ မရွိေၾကာင္း ဦးထူးထူးဟန္က ဆက္ေျပာခဲ့သည္။
၁၉၈၇ ခုႏွစ္အထိ ျမန္မာစစ္တပ္ ဘက္မွ သူလွ်ဳိအျဖစ္ ကရင္အမ်ဳိးသား အစည္းအ႐ံုး (KNU)သုိ႔ ဝင္ေရာက္ခဲ့ကာလူ ၅ဝ ခန္႔ သတ္ျဖတ္ခဲ့ ေၾကာင္း သူ၏ ဝန္ခံခ်က္ကို ဆစ္ဒနီ ေမာ္နင္းဟာ ရဲလ္က Sydney Morning Herald ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
ကိုေစာမြန္းဆာသည္ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္တြင္ KNU တပ္မွထြက္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ထုိင္းျမန္မာ နယ္စပ္ရွိ ဒုကၡသည္စခန္းမွ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံ ဘရစ္ဘန္းၿမိဳ ၂ဝဝ၆ ခုႏွစ္ကပင္ ဇနီးႏွင့္သားသမီး ၅ ဦးႏွင့္အတူ အေျခခ် ေနထိုင္လွ်က္ ရွိသည္။
သူသည္ KNUတြင္ တပ္ၾကပ္အျဖစ္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ဘူးသူ ျဖစ္သည္ဟု မီဒီယာသို႔ ေျပာၾကားေသာ္လည္း အေၾကာင္းအရာမ်ား မွန္ကန္မႈ ရွိမရွိ အတည္မျပဳႏိုင္ေၾကာင္း ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံရွိ ကရင္လူမ်ဳိးအဖြဲ႔ (Australia Karen Organization)က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
“သူေျပာတဲ့ ဇာတ္လမ္းက မယံုခက္ခက္၊ ယံုခက္ခက္ပဲ၊ သူ႔ကိုသိတာ ေတာ့ တပ္ရင္း ၁၂ ဖြဲ႔စည္းေတာ့ သူက ၂ ရစ္ေပါ့။ တပ္မွာ မေပ်ာ္လို႔ ထြက္သြားဖူးတယ္။ ေနာက္ပုိင္း ကမ့္ထဲမွာသြားေနတာ” ဟု ဘရစ္ဘန္းၿမိဳ႕တြင္ ေနထိုင္သူ AKO မွ ဒုဥကၠ႒ ျဖစ္သူ ဦးေစာထိုလီဝါးက ေျပာသည္။
ကိုေစာမြန္းဆာ၏ ေနာက္ေၾကာင္းႏွင့္ သူ႔ေျပာခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သတ္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကို AKO မွ ဆက္လက္ စံုစမ္းဆဲဟု ဆိုလည္းဆိုသည္။
ကိုေစာမြန္းဆာထံသို႔ မဇၥ်ိမက ဆက္သြယ္ခဲ့ရာ မိသားစု အလုပ္ျဖင့္ မအားလပ္သျဖင့္ သူ႔အေၾကာင္း အျပည့္အစံု ေျပာျပရန္ ျငင္းဆန္ခဲ့သည္။
“က်ေနာ္က ကေလးေတြနဲ႔ အလုပ္႐ႈပ္ေနတယ္၊ ေနာက္ၿပီး ေရွ႕ေနနဲ႔လည္း က်ေနာ့္အမႈအတြက္ ေျပာဖို႔ရွိေနလို႔ မအားလို႔ပါ”ဟု ကိုေစာမြန္းဆာက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ၾသစေၾတးလ် ျပည္ေထာင္စုရဲတပ္ဖြဲ႔ က မီဒီယာမွတဆင့္ သူ႔၏ စစ္ရာဇဝတ္မႈ ဝန္ခံခ်က္မ်ားကို စုံစမ္းရန္ အဂၤါေန႔တြင္ လာေရာက္မည္ဟုလည္း သူက ဆိုသည္။
ၾသစေၾတးလ် ဘရစ္ဘန္းတၿမိဳ႕မွပင္ လြန္ခဲ့ေသာ ရက္ပိုင္းအတြင္းက မိမိကိုယ္ကို စစ္ေထာက္လွမ္းေရး ဗိုလ္ေဟာင္းဟု ဆိုသူ ကိုထူးထူးဟန္ကလည္း စစ္ရာဇဝတ္မႈမ်ားကို က်ဴးလြန္ခဲ့ေၾကာင္း မီဒီယာမ်ားတြင္ ေျပာခဲ့ေသးသည္။
လူအေျမာက္အမ်ား သတ္ျဖတ္သည္ ဆိုျခင္းကို တေယာက္ၿပီး တေယာက္ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုေနၾကျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဖ်က္သိမ္းၿပီး ျဖစ္သည့္ စစ္ေထာက္လွမ္းေရး ေဟာင္းမ်ားကမူ ခုိင္လံုမႈ မရွိဟု ယူဆၾကသည္။
“ႏွစ္ ၂ဝေက်ာ္ လုပ္လာခဲ့တာ ထူးထူးဟန္ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ စာရင္းမွာလဲ မရွိပါဘူး၊ ၈၈ မွာသူလႈပ္ရွားေတာ့ အသက္ ၂၁ ေတာင္ မရွိေသးဘူး၊ တပ္မွာက ဗိုလ္ဆိုရင္ အသက္ ၂၄ ေက်ာ္မွျဖစ္တာ၊ သူေျပာတာေတြက အေျခအျမစ္ မရွိဘူး” ဟု အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ ဝါရွင္တန္ဒီစီ တြင္ေနေသာ ေထာက္လွမ္းေရး အရာရွိေဟာင္း ဗိုလ္မႉးေအာင္လင္းထြဋ္က ေျပာသည္။
အေမရိကန္ ႏုိင္ငံရွိ ျမန္မာသံ႐ံုး၏ လက္ေထာက္ သံ႐ံုး တာဝန္ခံျဖစ္ခဲ့သူ ဦးေအာင္လင္းထြဋ္က “တေယာက္ၿပီး တေယာက္ ထြက္လာတယ္ဆိုေတာ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔တာေတြနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး ေမွးမိွန္သြားေအာင္
ေနာက္ကြယ္မွာ ရည္ရြယ္ခ်က္ မရွိဘူးလို႔ ေျပာလို႔ မရပါဘူး” ဟု ဆိုသည္။
စစ္ေထာက္လွန္းေရး MI - 6 တြင္ ဗိုလ္အျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေနစဥ္ ၈၈ အေရးအခင္းကာလအတြင္း ေတာင္ဥကၠလာ အေျခခံပညာ အထက္တန္း ေက်ာင္းသားမ်ားသမဂၢ (အကသ) အတြင္းေရးမႉးအျဖစ္ သူလွ်ဳိလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေၾကာင္း ကိုထူးထူးဟန္က မဇၥ်ိမႏွင့္ အင္တာဗ်ဴးတြင္ ေျပာဆုိခဲ့သည္။
ျမန္မာသံ႐ံုး တာဝန္ထမ္း ေဆာင္ခဲ့သူ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန ဝန္ထမ္းေဟာင္း ဦးစိန္လြင္ကလည္း “ဒုကၡသည္က စစ္ရာဇဝတ္မႈ က်ဴးလြန္သူ မျဖစ္ရဘူးလို႔ ပါတယ္၊ ဒုကၡသည္ ကာလမွေတာ့ ဒါကို ဝန္မခံဘဲနဲ႔ ၾသစေၾတးလ် ႏိုင္ငံသားျဖစ္ၿပီး အေရးယူလို႔ မရေတာ့မွ ဒါကိုထၿပီး လုပ္တာက မ႐ိုးသားဘူး။ ေပၚျပဴလာျဖစ္ေအာင္ စတန္႔ထြင္ တယ္လုိ႔ပင္ ထင္တယ္” ဟုဆိုသည္။
သူကဆက္ၿပီး “သံ႐ံုးေတြကေနပဲ ေထာက္လွမ္းေရး ကိစၥေတြကို လုပ္ေပးရေတာ့ လႊတ္ထားတာေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၾသစေၾတးလ် သံ႐ံုးက သတင္းေပးလုပ္တဲ့ အထဲမွာ သူမပါဘူး။ သူနဲ႔အတူ ၉ ေယာက္ဆုိတာလည္း မရွိဘူး” ဟု ေျပာသည္။
ဦးထူးထူးဟန္က သူႏွင့္အတူ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးအျဖစ္ လုပ္ကိုင္ခဲ့သူ ၉ ဦး ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံတြင္ ရွိေနေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ကိုေစာမြန္းဆာကိုမူ တၿမိဳ႕တည္း ေနထိုင္ေသာ္လည္း အဆက္အသြယ္ မရွိေၾကာင္း ဦးထူးထူးဟန္က ဆက္ေျပာခဲ့သည္။