(၁) အဖြဲ႕အစည္း အေထြေထြလုပ္ငန္းစဥ္ (သို႕) ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမွ ကင္းကြာေသာ လုပ္ကိုင္မႈ။ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းႏွင့္ မကိုက္ညီေသာ လုပ္ကိုင္မႈ။ အဖြဲ႕အစည္းေပၚ တာ၀န္ခံ ရပ္တည္မႈမရွိျခင္း၊ စည္းအေ၀းဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ သေဘာထားမ်ားအေပၚ အာမခံျခင္း။ မရပ္တည္မလုပ္ေဆာင္ျခင္း။ သီးျခင္း၀ါဒ။ဂိုဏ္းဂန၀ါဒ။ အေခ်ာင္းသမား၀ါဒမ်ားကို သက္ေရာက္ေစေသာ လုပ္ေဆာင္ျခင္း။ အဖြဲ႕၀င္ အခ်င္းခ်င္း ဂုဏ္သိကၡာ ပ်က္ျပားေအာင္ေျပာဆိုျခင္း ျပဳလုပ္ျခင္းမ်ားႏွင့္....
(၂) ေတာ္လွန္ေရးကို ဘမ္းျပ ကိုယ္က်ဳိးရွာမႈမ်ား။ အက်င့္စာရိတၱပ်က္ျပားျခင္းမ်ား (ကာမဂုဏ္လိုက္ စားျခင္း ေသာက္စားမူးယစ္ျခင္း။ တလင္တမယားစနစ္ကို ဆန္႕က်င္ဘက္ျပဳလုပ္ျခင္း။ ေလာင္းက စားမႈမ်ား)တာ၀န္ပ်က္ကြက္ျခင္း။ အဂတိလိုက္စားျခင္း။ အေခ်ာင္းသမား၀ါဒ အလြန္အကြ်ံဒီမိုကေရစီ၀ါဒ။ အလြန္အကြ်ံသာတူညီမွ်မႈမ်ားကို ေရွာင္ၾကဥ္တိုက္ဖ်က္သြားရမည္ဟုဆိုထားပါသည္။။
မွတ္ခ်က္။။ ဤစည္းမ်ဥ္းစည္းဥပေဒမ်ားသည္ ေကအဲန္ယူအဖြဲ႕၀င္တိုင္း လိုက္နာရမည့္စည္းကမ္းျဖစ္ၿပီး ေကအဲန္ယူေခါင္းေဆာင္မ်ားက စည္းမ်ဥ္စည္းကမ္းမ်ားကိုအာမခံၿပီး တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္ရမည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး မူတူေစးဖိုး၏ တာ၀န္ႏွင့္၀တၱရား လက္ရွိတာ၀န္မွ ရပ္စဲခံလိုက္ရေသာ ေကအဲန္အယ္(လ္)ေအစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးမူတူေစးဖိုးသည္ ေကအဲန္ယူမွ ခ်မွတ္ထားေသာ မူ၊ လမ္းစဥ္ႏွင့္စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားကို တာ၀န္ခံ တာ၀န္ယူ ေဆာင္ရြက္ရ ေသာ ေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦျဖစ္ၿပီး စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္တာ၀န္ယူေနေသာ တပ္ဘက္ဆိုင္ရာ အၾကီးဆံုး ေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦးျဖစ္သည္။
ျဖစ္ရပ္မွန္အေျခအေနကို သံုးသပ္ခ်က္(၁) ျမန္မာအစိုးရမွၿငိမ္းခ်မ္းကမ္းလွမ္းခ်က္အေပၚ ေကအဲန္ယူအဖြဲ႑အစည္းၾကီးမွ ႏိုင္ငံေရးအရ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးရန္ သေဘာထားရွိသည့္အတိုင္း ဗဟိုေကာ္မတီအစည္းအေ၀းကိုေခၚယူၿပီး ဦးသိန္းစိန္အစိုးရႏွင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲကာ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးရန္ သေဘာတူဆံုးျဖတ္ခ်က္ရရွိခဲ့သည္။။ ႊ ဤသေဘာတူညီခ်က္အတိုင္း ၿငိမ္းခ်မ္း ရးလုပ္ငန္းစဥ္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ေကာ္မတီဖြဲ႕စည္းတာ၀န္အပ္ႏွင္းၿပီး ဤကာ္မတီ ၿငိမ္းခ်မ္း ေရး ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားကို ေကအဲန္ ယူ အလုပ္အမႈေဆာင္မွ ၾကီးၾကပ္ကြပ္ကဲရန္ တပါးတည္းဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ႏိုင္ခဲ့ပါသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးမူတူးေစးဖိုး၏ ေကအဲန္ယူ လမ္းစဥ္၊ မူႏွင့္ စည္းမ်ဥ္းစည္ကမ္းခ်က္မ်ားကို ဆန္႑က်င္သည့္လုပ္ရပ္မ်ား-
ပထမတစ္ၾကိမ္- ေကအဲန္ယူထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ အဆုိရ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးမူတူေစးဖိုးသည္ပထမဆံုးအၾကိမ္ ျပည္နယ္ အဆင့္ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ “အပစ္ခတ္ ရပ္စဲေရးသေဘာတူညီခ်က္ကို” ေကအဲန္ယူ ဗဟိုမွ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာ (Mandate)မေပးသည့္ၾကားမွ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့သည္။ ေကအဲန္ယူထိပ္ပိုင္း ေခါင္းေဆာင္မ်ား အဆိုရ လက္မွတ္ေရးထိုးမည့္ဆဲဆဲ လက္မွတ္မထိုးရန္ အတန္တန္သတိေပးခဲ့သည္ဟုဆိုထားသည္။ ဤျဖစ္စဥ္ကို သံုးသပ္ျခင္းအားျဖင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးမူတူေစးဖိုးသည္ သူအထက္တြင္ မည္သူမွ်မရွိေစရဟု ဆိုလို ျခင္းျဖစ္သည္။ တနည္းအားျဖင့္ အာဏာရွင္ဆန္ေသာလုပ္ရပ္ျဖစ္သည္။ အျပင္းထန္ဆံုးစြပ္စြဲရလွ်င္ အပစ္ခတ္ ရပ္စဲေရးကို နာရီအနည္းငယ္သာ ေဆြးေႏြးၿပီးလက္မွတ္ေရးထိုးျခင္းကို ေထာက္ရႈၿခင္းအားျဖင့္ ရန္သူႏွင့္ လ်ဴိ႕၀ွက္စြာ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားရွိႏိုင္သည့္ဟု ေကာက္ခ်က္ခ်လိုရပါသည္။
(၁) စည္းကမ္းေဖာက္ဖ်က္ျခင္း(၁) - ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးမူတူးေစးဖိုးသည္ ေကအဲန္ယူ အဖြဲ႕၀င္တိုင္း လိုက္နာ ရမည့္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားျဖစ္သည့္ အဖြဲ႔အစည္း၏ အေထြေထြလုပ္ငန္းစဥ္ (သို႕) ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခ ခံဥပေဒမွ ကင္းကြာေသာ လုပ္ကိုင္မႈ။ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းႏွင့္ မကိုက္ညီေသာ လုပ္ကိုင္မႈ၊ အဖြဲ႕ အစည္းေပၚ တာ၀န္ခံ ရပ္တည္မႈမရွိျခင္း၊ ဤစည္းအေ၀းဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ သေဘာထားမ်ားအေပၚ အာမခံျခင္း၊ မရပ္တည္မလုပ္ေဆာင္ျခင္း။ သီးျခင္း၀ါဒ။ဂိုဏ္းဂန၀ါဒ။ အေခ်ာင္းသမား၀ါဒမ်ားကို သက္ ေရာက္ေစေသာ လုပ္ေဆာင္ျခင္း။ အဖြဲ႕၀င္အခ်င္းခ်င္း ဂုဏ္သိကၡာ ပ်က္ျပားေအာင္လုပ္ေဆာင္ျခင္းကို က်ဴးလြန္ခဲ့သည္။ ဤလုပ္ရပ္သည္ ပထမအၾကိမ္က်ဴးလြန္ေသာ အမႈကိစၥျဖစ္သည္။ သို႕ေသာ္လည္းဘဲ မိခင္ေကအဲန္ယူ ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ကရင္ျပည္သူလူထုမ်က္ႏွာကို ေထာက္ထားသနား ေသာ အားျဖင့္ေသာ္ လည္းေကာင္း။ အမ်ဳိးသားေသြးစည္းညီညြတ္ေရးကို ေရွရႈျခင္းအားျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း သိုသိုသိပ္ သိပ္ ပညာရွိရွိ ေျဖရွင္းႏိုင္ခဲ့သည္။
ျဖစ္ရပ္မွန္အေျခအေနကို သံုးသပ္ျခင္း(၂) ႏွစ္ေပါင္း (၆၃)ႏွစ္ၾကာဆင္ႏြဲခဲ့ေသာ ေတာ္လွန္ေရးၾကီးကို နာရီအနည္းငယ္မွ် ေဆြးေႏြးၿပီးအပစ္ခတ္ ရပ္စဲေရး သ ေဘာ တူ လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီးသည့္ႏွင့္ တၿပိဳက္နက္တည္း ကမၻာအရပ္ရပ္မွရွိေသာ ကရင္အမ်ဳိး သားမ်ား လြန္စြာမွ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ရသည္။ အေၾကာင္းမွာ ကရင္အမ်ဳိးသားမ်ား. ဆင္ႏြဲ ခဲ့ ေသာ ေတာ္လွန္ေရးဂုဏ္ေရာင္ကို က်ဆင္းေစခဲ့ျခင္ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံတကာမွလည္း ျမန္မာ ျပည္အေပၚပိတ္ဆို႕ထားမႈမ်ားကို ခ်က္ခ်င္းေလွ်ာ့ခ်ခဲ့သည္။။
ႏိုင္ငံျခားတြင္ ကရင့္အမ်ဳိးသားမ်ားအတြက္လႈပ္ရွားေနေသာ“ေက ေခၚ ေခ”အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအတြက္လည္း စိတ္ဓါတ္ ေလ်ာ့က်ေစခဲ့သည္။ ဤသို႕ က်ဆင္းေနေသာ ေကအဲန္ယူ. ဂုဏ္သိကၡာကို ျပန္လည္အဖတ္ဆည္ရန္ မူအေပၚရပ္တည္ သည့္ေခါင္းေဆာင္မ်ားမွ အဖြဲ႕အစည္းညီညြတ္မႈကို ဦးထိပ္ထားၿပီး သေဘာထားၾကီးစြာ ခြင့္လြတ္ နားလည္ သေဘာတူခဲ့ၾကသည္။။ ဒုတိယတစ္ၾကိမ္ တတိယအၾကိမ္ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရႏွင့္ ေတြဆံုေဆြးေႏြးပြဲလုပ္ရန္ က်င့္၀တ္စည္းကမ္း။ တပ္အေျပာင္း အေရႊ႕လုပ္ရန္ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္မႈမ်ားသည္ အဖြဲ႕အတြင္း သေဘာထားကြဲလြဲမႈမ်ားရွိခဲ့သည္။။
သိုေသာ္လည္းဘဲ ေကအဲန္ယူအဖြဲ႕အစည္းသည္ ဒီမိုကေရစီ က်င့္စဥ္မ်ားႏွင့္ အညီ ေဆာင္ရြက္သည့္အေလွ်ာက္ အမ်ားသေဘာတူ က်င့္၀တ္စည္းကမ္း တပ္အေျပာင္းအေရႊ႕မ်ားကို ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ၿပီး တတိယ အၾကိမ္သြားေရာက္ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။။ ဤရီးစဥ္တြင္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးမူတူး ေစးဖိုးသြား ေရာက္ရန္အစီအစဥ္ရွိေသာလည္း ေဆြးေႏြးမည့္ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားကို သေဘာမတူသည့္အတြက္ သြယ္၀ိုက္ ေသာ နည္းမ်ားျဖင့္ ေႏွာက္ယွက္ခဲ့သည္။
ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ျခင္း (၂) တတိယအၾကိမ္အစိုးရႏွင့္ေတြ႕ေဆြးေႏြးပြဲအၿပီးၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မ်ားအေပၚ ျပန္လည္သံုးသပ္ခ်က္ ေကအဲန္ယူအေရးေပၚဗဟိုေကာ္မတီကို ေခၚယူရာတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးမူတူးေစးဖိုး ႏွင့္ အျခားေသာ ဗဟိုေကာ္မတီတခ်ဳိ႕မွ အစည္းအေ၀းကို မတတ္ေရာက္ခဲ့ေပ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးမူတူေစးဖိုး ႏွင့္ပဒိုေဒးဗစ္ ေထာ၏အဖြဲ႕ အစည္း မဆန္ေသာလုပ္ရပ္အေပၚ တတ္ေရာက္လာေသာ ဗဟုိေကာ္မတီ မ်ား၏သ ေဘာ ထားစုစည္းကာ ေခၚယူေမးျမန္းေတြ႕ဆံုရန္ အလုပ္အမႈေဆာင္ေကာ္မတီသို႕ တာ၀န္လြဲ အပ္ခဲ့ သည္။။ အလုပ္မႈေဆာင္မွ ပထမအၾကိမ္ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းရန္ ေခၚဆိုရာတြင္ မတတ္ေရာက္ခဲ့ေပ။
ဒုတိယ အၾကိမ္ အလုပ္အမႈေဆာင္အစည္းအေ၀းေခၚယူၿပီး ထပ္မံေတြ႕ဆံုေမးျမန္းေခၚဆိုရာတြင္ မတတ္ေရာက္ သည့္အျပင္ ဂိုဏ္းဂနဆန္ဆန္ တပ္မဟာအခ်ဳိ႕မွ ေခါင္းေဆာင္မ်ားေခၚယူၿပီး အစည္း အေ၀းလုပ္ကာ ေကအဲန္အလ္ေအ ဗဟိုဆက္ဆံေရးရံုးဖြင့္လွစ္ရန္ ဖားအံ့ၿမိဳ႕သို႕ထြက္ခြာသြားသည္။ ဗဟိုဆက္သြယ္ေရးရံုးမဖြင့္လွစ္ရန္ ေကအဲန္ယူဗဟိုမွ ၄င္းတို႕မွာ အစီအစဥ္ရွိသည္၊ မသြားေရာက္ ဖြင့္လွစ္ရန္ တားျမစ္ခဲ့သည္။ ဤသည္ကို လိုက္မနာဘဲ ထြက္ခြါသြားခဲ့သည္အတြက္ ဗဟုိမွ ထုတ္ျပန္ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ခဲ့ရသည္။။
ဤၿဖစ္စဥ္ကိုၾကည္ျခင္းအားျဖင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးမူတူးေစးဖိုးသည္ ဗဟို အမိန္႕ကို ဆန္႕က်င့္ကာ အာဏာထူေထာင္သည့္လုပ္ရပ္မ်ားကို လုပ္ေဆာင္လာေလသည္။ ဤသည္ ကို အေရးမယူလွ်င္ေကအဲန္ယူအဖြဲ႕ကို မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ အေလးထား ေတာ့မည္မဟုတ္သည့္ အတြက္ကတစ္ေၾကာင္း၊ ေတာ္လွန္ေရး ပ်က္စီးမည့္ကိန္းဆိုက္ေနသည့္ကတစ္ေၾကာင္း၊ ကရင္အမ်ဳိးသား မ်ား၏ လာမည့္အနာဂတ္အတြက္ မေတြး၀ံ့သည့္တို႕အတြက္ ေကအဲန္ယူ၏ မူ၊ လမ္းစဥ္ ႏွင့္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားအတိုင္း အေရးယူေဆာင္ရြက္ခဲ့ရသည္ျဖစ္သည္ဟုသံုးသပ္ရသည္။ ဤျဖစ္စဥ္မ်ားကို ေဖာ္ျပရာတြင္ ေကအဲန္ယူကို ၿပိဳကြဲေစခ်င္သည့္ဆႏၵလုံး၀မပါရွိဘဲ ကရင္တစ္မ်ဳိး သားလံုးအနာဂတ္တြက္ လုပ္သင့္လုပ္ထိုက္လို႕ ေရးသားလိုက္ရပါေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါသည္။
“မူႏွင့္ လူကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္းခြဲျခားတတ္ရန္လုိပါသည္။။”
ကုိးဒီေသြးမွ ကူးယူသည္
