တိုင္းရင္းသားနယ္စပ္ေဒသေတြအတြင္း ေဒသခံေတြအေပၚ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ အၾကမ္းဖက္ ရက္စက္မႈေတြ အေၾကာင္း ႏိုင္ငံတကာက စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္ၿပီး အာဏာပိုင္ေတြကို တရားစဲြအေရးယူႏိုင္ေရး တုိက္တြန္းမႈေတြ ရွိေနတဲ့ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏို၀င္ဘာလ ၃၀ ရက္ေန႔က ျမန္မာစစ္တပ္ဟာ ေျဗာင္က်တဲ့ သတ္ျဖတ္မႈႀကီးတရပ္ကို ထပ္ၿပီးက်ဴးလြန္ခဲ့တယ္လို႔ ကရင္တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြက ဆိုပါတယ္။
KNU-KNLA ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီ လို႔ ေခၚတဲ့ ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရယူထားတဲ့ KNU ခဲြထြက္အဖဲြ႔၀င္ ၆ ဦးကို ျမန္မာစစ္တပ္က ဖမ္းဆီးသတ္ျဖတ္ခဲ့တာပါ။ ျမဝတီၿမိဳ႕နယ္၊ ဖလူးေဒသအနီး၊ KNU, KNLA တပ္ဖြဲ႔ ကင္းစခန္းတခုအနီးကို ျမန္မာစစ္တပ္က ဝင္ေရာက္လာၿပီး အေၾကာင္းမဲ့ တိုက္ခုိက္သြားခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႔ ကရင္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီရဲ႕ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ေစာတင္မိုသီ (Saw Timothy) က ဗီြအိုေအကို ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။
ေစာတင္မိုသီ ။ ။ သူတို႔လာတံုးက က်ေနာ္တို႔ တပ္သားအားလံုးက ေတြ႔ၾကတယ္ေလ။ ေတြ႔ၾကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဗိုလ္မွဴးႀကီး သဲခီး၊ တပ္ရင္းမွဴးကို အေၾကာင္းၾကားတယ္။ ဗိုလ္မွဴးႀကီးသဲခီးက သူတို႔နဲ႔ တပ္မွဴးေတြနဲ႔ စကားေျပာတယ္။ တပ္မွဴးေတြက ဘယ္လိုေျပာလဲဆိုေတာ့ - ဘာမွမျဖစ္ပါဘူး။ အားလံုးကေတာ့ ေအးေအးေဆးေဆးေနပါ။ ဘာမွစိတ္ပူ စရာမလိုဘူးလို႔ ေျပာတယ္။ အဲလိုေျပာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဗိုလ္မွဴးႀကီးသဲခီးကေနၿပီးေတာ့ သူ႔တပည့္ေတြကို ျပန္ ေျပာတယ္။ ဘာမွမလုပ္နဲ႔။ ေအးေအးေဆးေဆးပဲ။ သူတို႔သြားတာလာတာ သူတို႔ဟာသူတို႔ သြားပေစ၊ လာပေစ၊ ကိုယ့္ဖာသာကိုယ္ ေအးေအးေဆးေဆးေနေပါ့ေလ။ သူ႔ကေလးေတြကို သူေျပာလုိက္တယ္။ ေျပာလိုက္တာ မၾကာေသးဘူး၊ ေနာက္ထပ္ဆယ္မိနစ္ေလာက္အတြင္းမွာ အဲဒီစကားေျပာတဲ့အဖဲြ႔ကပဲ တခါတည္းဝင္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔စစ္သားေတြကို ပစ္သြားတယ္။ ပစ္သြား႐ံုတင္မကဘူး။ ၆ ေယာက္ကို။ ၂ ေယာက္ကိုေတာ့ ပစ္လိုက္တာေပါ့ေနာ္။ အားလံုးက ၈ ေယာက္ပါတာကိုး။ တေယာက္ကိုပစ္လုိက္တာ ဦးေႏွာက္ထိသြားတယ္။ ေနာက္တေယာက္က်ေတာ့ အဲဒီလမ္းေဘးမွာပဲ သူတို႔က အဲဒီျမစ္နားမွာပဲ သတ္ၿပီးေတာ့ ျမစ္ထဲကို ပစ္ခ်လုိက္တယ္။ ၆ ေယာက္ကို သူတို႔ဖမ္းသြားတယ္။ ဖမ္းၿပီးေတာ့ တခါတည္း ဓားနဲ႔ထိုးသတ္လိုက္တာေပါ့။ အေနာက္ကို အမိန္႔ေတာင္းၿပီးေတာ့။ တခါတည္း အမိန္႔ကေနၿပီးေတာ့ အဲဒီလုိ လုပ္လိုက္ဆိုေတာ့ အကုန္လံုး သတ္ပစ္လိုက္တယ္။ ဒီကရင္ေတြ အားလံုးအတူတူပဲဆိုၿပီးေတာ့ အဲလိုေျပာတာနဲ႔။ အဲဒီေတာ့သူတို႔ ဓားနဲ႔ ရက္ရက္စက္စက္ ထိုးၿပီးေတာ့ သတ္ပစ္လိုက္တာေပါ့ေနာ္။ တေယာက္ကိုေတာ့ သူတို႔မီး႐ႈိ႕တယ္။ တပိုင္းကို မီး႐ႈိ႕လိုက္တယ္။ ဒီဓာတ္ပံုေတြ က်ေနာ္တို႔မွာ အားလံုးရွိၿပီးသားပါ။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ခင္ဗ်။ အဲဒီေတာ့ ျဖစ္တာက ဘယ္ေနရာမွာလဲခင္ဗ်။ ဘယ္ရက္လဲ။
ေစာ တင္မိုသီ ။ ။ အဲဒါ ႏို၀င္ဘာလ ၃၀ ရက္ေန႔တံုးက။ မနက္ ၈ နာရီ ၂၀ မွာျဖစ္တယ္။ ဖလူး၊ ပေလာခိုလို႔ေခၚတယ္။ အဲဒီေနရာနားမွာ၊ ယုိးဒယားဘက္ကမ္းနဲ႔ နီးတာေပါ့။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ဒီဘက္ကေတာ့ KNU-KNLA Peace Council ရဲ႕ တပ္ဖဲြ႔ဝင္ေတြေပါ့ေနာ္။ တဖက္က ပါခဲ့တဲ့ကိစၥကို က်ဴးလြန္သြားတဲ့ ျမန္မာစစ္တပ္က တပ္ဖဲြ႔၀င္ေတြက ဘယ္တပ္၊ ဘယ္တပ္ရင္းက တပ္ဖဲြ႔၀င္ေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ သိရလဲ ခင္ဗ်။
ေစာ တင္မိုသီ ။ ။ တပ္ရင္း ၂၃၀ က ပစ္သြားတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီတပ္ရင္းေတြ အားလံုးက သူတို႔ရဲ႕ တုိင္းမွဴးလက္ေအာက္ကေပါ့ေနာ္။ အသစ္ေရာက္လာတဲ့ တိုင္းမွဴးလက္ေအာက္က ျဖစ္တယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္စိုးေနလင္းလို႔ ေခၚတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ က.စ.န မွဴးက သက္ႏိုင္ဝင္း၊ အရင္တိုင္းမွဴးအေဟာင္းေပါ့။ က်ေနာ္ထင္တတယ္။ သူတို႔ရဲ႕အမိန္႔ေတြ ဘာေတြ မရလို႔ရွိရင္ေတာ့ သူတို႔လည္း လုပ္ရဲမွာမဟုတ္ဘူး။ အဲဒီ တပ္ရင္း ၂၃၀ က နဘူး အေျခစိုက္စခန္းက သာတိုးရြာေပါ့။ တတားက်ဳိးရြာမွာ အေျခစိုက္ထားတဲ့ တပ္စခန္းျဖစ္တယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ခင္ဗ်။ အခု ဒီျဖစ္ရပ္က ရွင္းလင္းေအာင္ထပ္ေမးရမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ဒါက တဘက္နဲ႔တဘက္ ႏွစ္ဘက္ ရင္ဆိုင္တုိက္ပဲြမွာ က်ဆံုးတာမဟုတ္ဘဲနဲ႔ တဖက္သတ္ဝင္ေရာက္ ပစ္ခတ္ၿပီးေတာ့ ဖမ္းဆီးသြားၿပီးေတာ့မွ သတ္ျဖတ္ပစ္လုိက္တယ္လို႔ ဆရာတို႔က ေျပာခ်င္တာေပါ့။
ေစာ တင္မိုသီ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ဟုတ္ကဲ့။ အဲဒါ သေဘာက စစ္တိုက္တာမဟုတ္ဘူး။ လူသတ္မႈ ျဖစ္ေနတယ္။ လူသတ္မႈျဖစ္ေတာ့ ဘာမွမဆီမဆိုင္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီက အဖဲြ႔ေတြကို သူတို႔က ဖမ္းၿပီးေတာ့ ရက္ရက္စက္စက္ သတ္တယ္ဆိုတာက အဲဒါကေတာ့ ရာဇဝတ္မႈေပါ့ေနာ္။ အဲလိုမ်ဳိး က်ေနာ္တို႔ယူဆတယ္။ တကယ္လည္းျဖစ္တယ္။ ဒီဥစၥာေတြက။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ အဲဒီေတာ့ ဆရာတုိ႔က KNU-KNLA ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီနဲ႔ ျမန္မာ စစ္တပ္နဲ႔ ဆက္ဆံမႈအၾကားမွာ အခု ဒီရက္ပိုင္း ေနာက္ဆံုးအေျခအေနက ဘယ္လိုရွိလဲခင္ဗ်။
ေစာ တင္မိုသီ ။ ။ ေနာက္ဆံုးအေျခအေနက က်ေနာ္တို႔ position ကေတာ့- က်ေနာ္တို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္ က်ေနာ္တို႔ဆက္ၿပီးရပ္တည္သြားမယ္။ က်ေနာ္တို႔ဘက္က စစ္မွန္တဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို က်ေနာ္တို႔က အစကတည္းက လုပ္လာခဲ့တဲ့လူ။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္ပိုင္း အျပဳအမူေတြကို က်ေနာ္တို႔က ေတြ႔ေတာ့ သူတို႔ဘက္က စစ္မွန္တဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို သူတို႔က မလုပ္ဘဲနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ပံုေဖာ္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးက သူတို႔အက်ဳိးအတြက္၊ သူတို႔စစ္ေရးအတြက္ အက်ဳိးရွိမယ့္ဟာကို အဲဒါပဲ သူတို႔က လုပ္တယ္ေလ။ က်ေနာ္တို႔ အပိုင္းက်ေတာ့ ဘာလဲဆိုေတာ့ လူထုအက်ဳိးရွိဖို႔၊ ကရင္ေရာ၊ ဗမာေရာ၊ ရွိတဲ့ တ႐ုတ္ေရာ အကုန္လံုး ကရင္ျပည္မွာရွိတဲ့လူေတြရဲ႕ လူထုရဲ႕အက်ဳိးကို က်ေနာ္တို႔က ၾကည့္ၿပီးေတာ့ ရည္စူးၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကလုပ္တာ။ အခုေနာက္ပိုင္း သူတို႔ရဲ႕လုပ္ပံုလုပ္နည္းေတြက အားလံုး က်ေနာ္တို႔က ေတြ႔တဲ့အခါမွာ၊ သူတို႔ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဟာ စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမဟုတ္ဘူး။ ရယူတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပဲျဖစ္တယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ သူတို႔က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို စစ္ေရးအရ အက်ဳိးအျမတ္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္တယ္ဆိုတာက ဘယ္လို သာဓကေတြ ျပႏိုင္လဲခင္ဗ်။ ဘယ္လုိဟာမ်ဳိးကို ေျပာတာလဲ။
ေစာ တင္မိုသီ ။ ။ အခု က်ေနာ္တို႔ ျပန္ၾကည့္မယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ က်ေနာ္တို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မလုပ္ခင္တံုးက ဆိုလို႔ရွိရင္ သူတို႔က ဘာလုပ္လဲဆိုလို႔ရွိရင္ အဲဒီ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အမ်ားအားျဖင့္ အဲဒီ စစ္အဖဲြ႔ေတြက ေရွာေရွာ႐ွဴ႐ွဴသြားၿပီးေတာ့ ဒီ လူထုေတြမွာ အခြန္ေကာက္တာတို႔၊ အမ်ားအားျဖင့္က စစ္တပ္က လူေတြပဲ အက်ဳိးရွိၾကတယ္။ အဲဒါတခု က်ေနာ္တို႔ တြက္ခ်က္မိတယ္။ ေနာက္ၿပီး ေနာက္တခုက ေနာက္ပိုင္းမွာ Border Guard Force ဆိုတာ - အမွန္တကယ္က ဒါက ဘာမွ မဆီမဆိုင္တာ။ မလုပ္သင့္တဲ့ဟာေတြ။ အရင္တံုးက က်ေနာ္တို႔လုပ္တာက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတာက လူထုအတြက္ အက်ဳိးရွိမယ္။ တုိင္းျပည္အတြက္ အက်ဳိးရွိမယ္။ အစိုးရလည္း အခြန္အေကာက္ရမယ္။ က်ေနာ္တို႔အတြက္လည္း ဖံြ႔ၿဖိဳးေရးေတြလုပ္ႏို္င္မယ္။ အဲဒါကို က်ေနာ္တို႔က ရည္စူးတာ။ အခုေတာ့ သူတို႔က ဒီလိုမဟုတ္ဘဲနဲ႔ Border Guard Force။ ေနာက္ ဒီ Border Guard Force က က်ေနာ္ အစကတည္းက ေျပာထားတယ္ - ဒီအစိုးရကို။ က်ေနာ္တို႔ အဖဲြ႔အစည္းကလည္း ေျပာထားတယ္။ Border Guard Force ဟာ ေတာ္ေတာ္ ျပႆနာျဖစ္မယ့္ အလုပ္။ အဲဒါ အားလံုးအတြက္ မေကာင္းတဲ့အလုပ္ေတြ။ အစကေနၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ယူထားတဲ့အဖဲြ႔ေတြေရာ။ Ceasefire လုပ္ထားတဲ့ အဖဲြ႔ေတြမွာ အကုန္လံုး ျပႆနာေပၚမယ့္ ဥစၥာကို က်ေနာ္တို႔ အစကတည္းက ေျပာထားတယ္။ ဒါကိုပဲ သူတို႔က ဇြတ္အတင္း လုပ္ၿပီးေတာ့ ဘာမွ တုိင္းျပည္အတြက္ အက်ဳိးမရွိတဲ့ဥစၥာ။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ဆရာတို႔က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ထိန္ေမာင္ ေခါင္းေဆာင္တဲ့ တပ္မဟာ ၆ က အဖဲြ႔ေတြေပါ့ေနာ္။ KNU ကေန ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ ခဲြထြက္ၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီအေနနဲ႔ ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးလုပ္ခဲ့တဲ့ အခ်ိန္တံုးကဆိုရင္ ဘယ္လို ရည္မွန္းခ်က္ေတြရွိခဲ့သလဲ ခင္ဗ်။ ေနာက္ပိုင္းမွာ လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႔ေတြကို ဒီလို အသြင္ေျပာင္းဖို႔ဆုိတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ေတြ မရွိခဲ့ဘူးလား။
ေစာ တင္မိုသီ ။ ။ က်ေနာ္တို႔ ပထမအဆင့္က က်ေနာ္တို႔ KNU က ခဲြထြက္ဖို႔ဆိုတာလည္း က်ေနာ္တို႔ ေခါင္းထဲမွာ တခုမွ မရွိဘူး။ က်ေနာ္တို႔ လုပ္တဲ့ဥစၥာက ေရွ႕တန္းမွာရွိတဲ့ ရြာေတြ၊ ကရင္လူမ်ဳိးေတြရွိတဲ့ ဥစၥာေတြ အားလံုးကို ဒီ ျဖစ္လာတဲ့ဥစၥာကို ၿငိမ္းပါေစဆိုတဲ့ သေဘာနဲ႔ က်ေနာ္တို႔လုပ္တယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ လုပ္တဲ့ အခ်ိန္မွာလည္း သူတို႔က ဖံြ႔ၿဖိဳးေရး လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြ ေပးမယ္။ ဖံြ႔ၿဖိဳးေရးေတြ၊ ဘာေတြလုပ္လို႔ရမယ္။ တရားဥပေဒ၊ ဘာေတြ ညာေတြဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔လည္း ဝိုင္းၿပီးပံ့ပိုးတာေပါ့။ ဝိုင္းၿပီးပံ့ပိုးၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔အတူ ကရင္ျပည္နယ္ႀကီး တိုးတက္ဖို႔အတြက္ က်ေနာ္တို႔က ရည္စူးၿပီးေတာ့လုပ္တာ။ ဒါေပမဲ့ အဲဒါေတြ မျဖစ္လာဘူး။ ဒီ ၃ ႏွစ္ကာလ ေတာက္ေလွ်ာက္မွာ ေတြ႔လိုက္ရလို႔ရွိရင္ ဒီ တိုင္းမွဴးတို႔၊ စ.အ.ဖတို႔က လုပ္စားတဲ့ဟာေတြပဲ က်ေနာ္တို႔က ေတြ႔ေနရတယ္။ က်ေနာ္တို႔ လူေတြကလည္း ႐ိုးသားတဲ့ လူေတြဆိုေတာ့ အလုပ္စားခံရတဲ့ ပံုစံမ်ဳိးလိုျဖစ္ေနတယ္။ က်ေနာ္တို႔က ကုန္ကားေတြကို ဟိုး ရန္ကုန္အထိ ဘာညာ - သူတို႔က လုပ္ပိုင္ခြင့္ေပးတယ္။ အမွန္တကယ္က က်ေနာ္တို႔က သူတို႔ကို အဆမတန္ ကိုယ္က ရတာနည္းနည္း၊ သူတို႔က သံုးပံုႏွစ္ပံုေလာက္ စစ္တပ္ေရာ၊ စ.အ.ဖ ေရာ အကုန္လံုး သူတို႔က ယူသြားတာ။ ဆိုေတာ့- ဒါေတြက ဘယ္လိုလုပ္ၿပီးေတာ့ ကရင္လူမ်ဳိးေတြအတြက္ သြားၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔က လုပ္လို႔ရမလဲ။ လုပ္စားတဲ့ ဟာႀကီးေတြ ျဖစ္ေနတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ အထူးသျဖင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ထိန္ေမာင္ဆိုလို႔ရွိရင္ KNU ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းမွာ အင္မတန္ ႐ိုးသားၿပီးေတာ့ ေျဖာင့္မတ္တဲ့ စစ္ေရး၊ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ တေယာက္အျဖစ္နဲ႔ လူသိမ်ားပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ထိန္ေမာင္ကေရာ အခု ေထာခိုခို စခန္းမွာပဲလားခင္ဗ်။ သူရဲ႕ အနာဂတ္ ေနာင္ေရးကိစၥကေရာ ဘယ္လိုအေျခအေနရွိႏိုင္မလဲ။
ေစာတင္မိုသီ ။ ။ က်ေနာ္တို႔ ေထာခိုခို မွာေတာ့ ေအးေအးေဆးေဆး ပါပဲ။ က်ေနာ္တို႔က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ထိန္းထားတယ္။ လူထုေတြကို အေႏွာက္အယွက္ မျဖစ္ေအာင္ဆိုၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ဆက္ၿပီးထိန္းထားတယ္။ ဒါေပမဲ့ တေလာက ျဖစ္သြားတဲ့ကိစၥမွာ က်ေနာ္တို႔က ဘယ္လို approach လုပ္မလဲဆိုရင္ တစ္အခ်က္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို က်ေနာ္တုိ႔က ဆက္ထိန္းမယ္။ တဖက္က နည္းအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ဖ်က္ေပးမယ့္ က်ေနာ္တုိ႔အပိုင္းက ဖ်က္ဖို႔ကေတာ့ - ဘာျဖစ္လို႔လည္းဆုိရင္ က်ေနာ္တို႔က ဖ်က္လိုက္လို႔ရွိရင္ ျပႆနာက တိုင္းျပည္ေရာ လူထုပါ ဒုကၡေရာက္ၾကမယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ သူတို႔အထဲမွာလည္း တကယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ရည္မွန္းၿပီး လုပ္ခဲ့တဲ့လူေတြရွိတယ္။ အရင္တုန္းကဆုိရင္။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္ပိုင္းလူေတြၾကေတာ့ တမ်ဳိး။ သူတုိ႔က မလုပ္ခဲ့ဘူး၊ ပင္ပင္ပန္းပန္း အရင္တုန္းကလူေတြလို မလုပ္ခဲ့ေတာ့ စာနာမႈ အဖြဲ႔စည္းေရာ၊ လူထုအေပၚမွာ စာနာမႈမရွိၾကဘူး။ သူတုိ႔လုပ္တာက အခု ငါတို႔ အာဏာရွိတဲ့ အခ်ိန္မွာ ငါတုိ႔ ဘယ္လိုလုပ္စားမလဲ - ဒါပဲ သူတို႔ေတြးတယ္။ အဲဒါက ျပႆနာ။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔က ဘာလုပ္မလဲဆိုရင္ တစ္အခ်က္က ဥပေဒအရ အဲဒီ လူသတ္တဲ့လူေတြကို အေရးယူေပးဖို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သက္ႏိုင္ဝင္း ကို တင္မယ္။ တင္ၿပီးေတာ့ တစ္လအတြင္း ဘာမွ အေရးမယူဘူးဆိုရင္ က်ေနာ္တုိ႔ အထက္ကို တင္မယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လည္းဆိုရင္ သူတုိ႔ေျပာတာက Disciplined Democracy ဆိုရင္ စည္းကမ္းရွိရမယ္။ ေနာက္ အစိုးရအရာရွိေတြ၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြ၊ စစ္တပ္ဆိုလုိရွိရင္ ပိုၿပီးေတာ့ သူတုိ႔မွာ တာဝန္ရွိတယ္။ ရုိးရိုးသာမန္လူေတြထက္ဆရင္ သူတုိ႔က ပုိၿပီးေတာ့ သူတုိ႔ အမွားလုပ္လို႔ရွိရင္ ႏွစ္ဆသံုးဆေလာက္ ခံရမယ္။ အဲဒါ disciplined democracy လို႔ ေခၚတယ္။ က်ေနာ္တို႔က သူတုိ႔ကို အေရးယူခိုင္းရမယ္။ တလအတြင္း - ေနာက္ အသတ္ခံရတဲ့ သူ႔မိသားစုေတြမွာ ခေလးေတြ က်န္ခဲ့တယ္။ ခေလးငယ္ေလးေတြ က်န္ခဲ့တယ္။ ရွစ္ေယာက္စလံုးကို ေလွ်ာ္ေၾကးေပးရမယ္။ ဒီ လူသတ္မႈအတြက္ compensation သေဘာမ်ဳိးေပါ့။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ အခုေတာ့ ဒီတင္ျပခ်က္ေတြကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္သက္ႏိုင္ဝင္း ဆီကို တင္ျပၿပီးၿပီလား။ ဘယ္လိုတံု႔ျပန္ပါသလဲ။
ေစာတင္မိုသီ ။ ။ မတင္ေသးဘူး။ ေနာက္ - ၾကာရင္ က်ေနာ္တုိ႔ တင္ေတာ့မယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ အဲဒီလို တင္ျပဖို႔ ဆက္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္း ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ရွိရဲ ႔လား။ အခုေလာေလာဆယ္အားျဖင့္ ႏွစ္ဘက္တပ္ေတြက ရင္ဆိုင္ေနတဲ့ သေဘာမွာရွိသလား။ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းပဲ ရွိသလား။
ေစာတင္မိုသီ ။ ။ အခုေတာ့ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ရွိေနပါတယ္။ အခုေနာက္ပိုင္းမွာလည္း ၾကည့္ရတဲ့ပံုစံေတြကေတာ့ တုိက္တာခိုက္တာေတြ နည္းနည္းေတာ့ ျပန္ေလွ်ာ့သြားတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တုိ႔လမ္းေၾကာင္းေတြရွိတယ္။ က်ေနာ္တို႔ တင္မယ္။ တင္လို႔မွမရရင္ သူအထက္က လူကိုတင္မယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဳးႀကီးသန္းေရႊ ကို တင္မယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ အခုေနာက္ဆံုးျဖစ္တဲ့ လူေတြကို ရက္ရက္စက္စက္ ဖမ္းၿပီးေတာ့ သတ္ျဖတ္လိုက္တဲ့ကိစၥက အေၾကာင္းရင္ခံက ဘာမ်ားျဖစ္ႏိုင္ပါသလဲ။
ေစာတင္မိုသီ ။ ။ က်ေနာ္ထင္တယ္ အေၾကာင္းရင္ခံကေတာ့ အေတြးအေခၚနည္းတဲ့ တပ္ရင္းမွဳးတုိ႔၊ တိုင္းမွဳးတို႔။ သူတို႔ရဲ ႔ က်ဥ္းေျမာင္းတဲ့ အေတြးအေခၚေတြ။ တိုင္းျပည္ကို ရႈပ္ေထြးေစတယ္။ ကုိယ့္ညီအကိုေတြကို narrow minded လူမ်ဳိးႀကီးဝါဒပံုစံမ်ဳိးနဲ႔ အဲဒီလိုသေဘာမ်ဳိးနဲ႔ ေနာက္ၿပီးေတာ့ စစ္ေသြးႂကြေနတဲ့ပံုစံမ်ဳိးနဲ႔ ႀကီးတဲ့လူက ငယ္တဲ့လူကို ဘယ္လိုႏိုင္ရမလဲ။ ဘယ္လိုလုပ္ၿပီး အႏိုင္က်င့္ရမလဲဆိုတဲ့ သေဘာမ်ဳိးနဲ႔ျဖစ္တယ္။ စစ္ရူးရူးတဲ့ပံုစံေတြေပါ့။ အဲဒါေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တာပါ။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ဒီကိစၥေတြက ေနာက္ပိုင္းမွာ ေျပလည္သြားၿပီးေတာ့ ဒါမ်ဳိးေတြ ေနာက္မျဖစ္ႏိုင္ေအာင္ ကာကြယ္ေပးႏိုင္တဲ့ အေနအထား ရွိရဲ ႔လား။ ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။
ေစာတင္မုိသီ ။ ။ အဲဒါေတာ့ က်ေနာ္မေျပာတတ္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ဥပေဒအရ လုပ္သြားမယ္ဟာကရွိတယ္။ တုိင္းျပည္တခုကို အုပ္ခ်ဳပ္တယ္ဆိုတာ ဥပေဒဆုိတာ ရွိရတယ္။ ဒီဥပေဒကို ဘယ္သူမွ ေက်ာ္လြန္လို႔မရဘူး။ ဘာစစ္သူႀကီးျဖစ္ျဖစ္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးျဖစ္ျဖစ္ ဘယ္သူပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒီဥပေဒကို ေက်ာ္သြားလို႔ မရဘူး။ အားလံုးက ဥပေဒလက္ေအာက္မွာ ရွိရမယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဝင္လာတုန္းကဆုိရင္ သူတို႔ကေျပာတာက ဘာလဲဆုိေတာ့ ဥပေဒေဘာင္အတြင္း။ အခု သူတို႔က ေပါက္ကရ။ က်ေနာ္တုိ႔ လူေတြမွားလို႔ရွိရင္ သူတို႔ဖမ္းၿပီးေတာ့ ေထာင္ထဲထည့္တယ္။ အခု သူတုိ႔မွားတဲ့အခါၾကရင္ က်ေနာ္တို႔ကလည္း သူတုိ႔လူႀကီးေတြကို ေတာင္းဆုိၿပီးေတာ့ မွားတဲ့လူေတြကို ေထာင္ထဲထည့္တဲ့အျပင္ ေလွ်ာ္ေၾကးလည္း ရွိရမယ္။ အဖြဲ႔အစည္းရဲ ႔ ဆံုးသြားတဲ့လူေတြရဲ ႔ မိသားစုေတြကို ေပးရမယ္။ အဲဒီေတာ့ ဥပေဒနဲ႔ ျပန္ေတာင္းဆိုရမယ္အပိုင္းေတြ ရွိတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ KNU-KNLA ကရင္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီ အဖြဲ႔ဝင္ေတြကို ျမန္မာစစ္တပ္က ဖမ္းဆီးသတ္ျဖတ္ခဲ့တဲ့အေၾကာင္း ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ နဲ႔ ဗဟိုေကာ္မတီဝင္ ေစာတင္မိုသီ က ေျပာဆိုသြားခဲ့တာပါ။
KNU-KNLA ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီ လို႔ ေခၚတဲ့ ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရယူထားတဲ့ KNU ခဲြထြက္အဖဲြ႔၀င္ ၆ ဦးကို ျမန္မာစစ္တပ္က ဖမ္းဆီးသတ္ျဖတ္ခဲ့တာပါ။ ျမဝတီၿမိဳ႕နယ္၊ ဖလူးေဒသအနီး၊ KNU, KNLA တပ္ဖြဲ႔ ကင္းစခန္းတခုအနီးကို ျမန္မာစစ္တပ္က ဝင္ေရာက္လာၿပီး အေၾကာင္းမဲ့ တိုက္ခုိက္သြားခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႔ ကရင္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီရဲ႕ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ေစာတင္မိုသီ (Saw Timothy) က ဗီြအိုေအကို ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။
ေစာတင္မိုသီ ။ ။ သူတို႔လာတံုးက က်ေနာ္တို႔ တပ္သားအားလံုးက ေတြ႔ၾကတယ္ေလ။ ေတြ႔ၾကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဗိုလ္မွဴးႀကီး သဲခီး၊ တပ္ရင္းမွဴးကို အေၾကာင္းၾကားတယ္။ ဗိုလ္မွဴးႀကီးသဲခီးက သူတို႔နဲ႔ တပ္မွဴးေတြနဲ႔ စကားေျပာတယ္။ တပ္မွဴးေတြက ဘယ္လိုေျပာလဲဆိုေတာ့ - ဘာမွမျဖစ္ပါဘူး။ အားလံုးကေတာ့ ေအးေအးေဆးေဆးေနပါ။ ဘာမွစိတ္ပူ စရာမလိုဘူးလို႔ ေျပာတယ္။ အဲလိုေျပာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဗိုလ္မွဴးႀကီးသဲခီးကေနၿပီးေတာ့ သူ႔တပည့္ေတြကို ျပန္ ေျပာတယ္။ ဘာမွမလုပ္နဲ႔။ ေအးေအးေဆးေဆးပဲ။ သူတို႔သြားတာလာတာ သူတို႔ဟာသူတို႔ သြားပေစ၊ လာပေစ၊ ကိုယ့္ဖာသာကိုယ္ ေအးေအးေဆးေဆးေနေပါ့ေလ။ သူ႔ကေလးေတြကို သူေျပာလုိက္တယ္။ ေျပာလိုက္တာ မၾကာေသးဘူး၊ ေနာက္ထပ္ဆယ္မိနစ္ေလာက္အတြင္းမွာ အဲဒီစကားေျပာတဲ့အဖဲြ႔ကပဲ တခါတည္းဝင္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔စစ္သားေတြကို ပစ္သြားတယ္။ ပစ္သြား႐ံုတင္မကဘူး။ ၆ ေယာက္ကို။ ၂ ေယာက္ကိုေတာ့ ပစ္လိုက္တာေပါ့ေနာ္။ အားလံုးက ၈ ေယာက္ပါတာကိုး။ တေယာက္ကိုပစ္လုိက္တာ ဦးေႏွာက္ထိသြားတယ္။ ေနာက္တေယာက္က်ေတာ့ အဲဒီလမ္းေဘးမွာပဲ သူတို႔က အဲဒီျမစ္နားမွာပဲ သတ္ၿပီးေတာ့ ျမစ္ထဲကို ပစ္ခ်လုိက္တယ္။ ၆ ေယာက္ကို သူတို႔ဖမ္းသြားတယ္။ ဖမ္းၿပီးေတာ့ တခါတည္း ဓားနဲ႔ထိုးသတ္လိုက္တာေပါ့။ အေနာက္ကို အမိန္႔ေတာင္းၿပီးေတာ့။ တခါတည္း အမိန္႔ကေနၿပီးေတာ့ အဲဒီလုိ လုပ္လိုက္ဆိုေတာ့ အကုန္လံုး သတ္ပစ္လိုက္တယ္။ ဒီကရင္ေတြ အားလံုးအတူတူပဲဆိုၿပီးေတာ့ အဲလိုေျပာတာနဲ႔။ အဲဒီေတာ့သူတို႔ ဓားနဲ႔ ရက္ရက္စက္စက္ ထိုးၿပီးေတာ့ သတ္ပစ္လိုက္တာေပါ့ေနာ္။ တေယာက္ကိုေတာ့ သူတို႔မီး႐ႈိ႕တယ္။ တပိုင္းကို မီး႐ႈိ႕လိုက္တယ္။ ဒီဓာတ္ပံုေတြ က်ေနာ္တို႔မွာ အားလံုးရွိၿပီးသားပါ။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ခင္ဗ်။ အဲဒီေတာ့ ျဖစ္တာက ဘယ္ေနရာမွာလဲခင္ဗ်။ ဘယ္ရက္လဲ။
ေစာ တင္မိုသီ ။ ။ အဲဒါ ႏို၀င္ဘာလ ၃၀ ရက္ေန႔တံုးက။ မနက္ ၈ နာရီ ၂၀ မွာျဖစ္တယ္။ ဖလူး၊ ပေလာခိုလို႔ေခၚတယ္။ အဲဒီေနရာနားမွာ၊ ယုိးဒယားဘက္ကမ္းနဲ႔ နီးတာေပါ့။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ဒီဘက္ကေတာ့ KNU-KNLA Peace Council ရဲ႕ တပ္ဖဲြ႔ဝင္ေတြေပါ့ေနာ္။ တဖက္က ပါခဲ့တဲ့ကိစၥကို က်ဴးလြန္သြားတဲ့ ျမန္မာစစ္တပ္က တပ္ဖဲြ႔၀င္ေတြက ဘယ္တပ္၊ ဘယ္တပ္ရင္းက တပ္ဖဲြ႔၀င္ေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ သိရလဲ ခင္ဗ်။
ေစာ တင္မိုသီ ။ ။ တပ္ရင္း ၂၃၀ က ပစ္သြားတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီတပ္ရင္းေတြ အားလံုးက သူတို႔ရဲ႕ တုိင္းမွဴးလက္ေအာက္ကေပါ့ေနာ္။ အသစ္ေရာက္လာတဲ့ တိုင္းမွဴးလက္ေအာက္က ျဖစ္တယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္စိုးေနလင္းလို႔ ေခၚတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ က.စ.န မွဴးက သက္ႏိုင္ဝင္း၊ အရင္တိုင္းမွဴးအေဟာင္းေပါ့။ က်ေနာ္ထင္တတယ္။ သူတို႔ရဲ႕အမိန္႔ေတြ ဘာေတြ မရလို႔ရွိရင္ေတာ့ သူတို႔လည္း လုပ္ရဲမွာမဟုတ္ဘူး။ အဲဒီ တပ္ရင္း ၂၃၀ က နဘူး အေျခစိုက္စခန္းက သာတိုးရြာေပါ့။ တတားက်ဳိးရြာမွာ အေျခစိုက္ထားတဲ့ တပ္စခန္းျဖစ္တယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ခင္ဗ်။ အခု ဒီျဖစ္ရပ္က ရွင္းလင္းေအာင္ထပ္ေမးရမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ဒါက တဘက္နဲ႔တဘက္ ႏွစ္ဘက္ ရင္ဆိုင္တုိက္ပဲြမွာ က်ဆံုးတာမဟုတ္ဘဲနဲ႔ တဖက္သတ္ဝင္ေရာက္ ပစ္ခတ္ၿပီးေတာ့ ဖမ္းဆီးသြားၿပီးေတာ့မွ သတ္ျဖတ္ပစ္လုိက္တယ္လို႔ ဆရာတို႔က ေျပာခ်င္တာေပါ့။
ေစာ တင္မိုသီ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ဟုတ္ကဲ့။ အဲဒါ သေဘာက စစ္တိုက္တာမဟုတ္ဘူး။ လူသတ္မႈ ျဖစ္ေနတယ္။ လူသတ္မႈျဖစ္ေတာ့ ဘာမွမဆီမဆိုင္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီက အဖဲြ႔ေတြကို သူတို႔က ဖမ္းၿပီးေတာ့ ရက္ရက္စက္စက္ သတ္တယ္ဆိုတာက အဲဒါကေတာ့ ရာဇဝတ္မႈေပါ့ေနာ္။ အဲလိုမ်ဳိး က်ေနာ္တို႔ယူဆတယ္။ တကယ္လည္းျဖစ္တယ္။ ဒီဥစၥာေတြက။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ အဲဒီေတာ့ ဆရာတုိ႔က KNU-KNLA ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီနဲ႔ ျမန္မာ စစ္တပ္နဲ႔ ဆက္ဆံမႈအၾကားမွာ အခု ဒီရက္ပိုင္း ေနာက္ဆံုးအေျခအေနက ဘယ္လိုရွိလဲခင္ဗ်။
ေစာ တင္မိုသီ ။ ။ ေနာက္ဆံုးအေျခအေနက က်ေနာ္တို႔ position ကေတာ့- က်ေနာ္တို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္ က်ေနာ္တို႔ဆက္ၿပီးရပ္တည္သြားမယ္။ က်ေနာ္တို႔ဘက္က စစ္မွန္တဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို က်ေနာ္တို႔က အစကတည္းက လုပ္လာခဲ့တဲ့လူ။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္ပိုင္း အျပဳအမူေတြကို က်ေနာ္တို႔က ေတြ႔ေတာ့ သူတို႔ဘက္က စစ္မွန္တဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို သူတို႔က မလုပ္ဘဲနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ပံုေဖာ္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးက သူတို႔အက်ဳိးအတြက္၊ သူတို႔စစ္ေရးအတြက္ အက်ဳိးရွိမယ့္ဟာကို အဲဒါပဲ သူတို႔က လုပ္တယ္ေလ။ က်ေနာ္တို႔ အပိုင္းက်ေတာ့ ဘာလဲဆိုေတာ့ လူထုအက်ဳိးရွိဖို႔၊ ကရင္ေရာ၊ ဗမာေရာ၊ ရွိတဲ့ တ႐ုတ္ေရာ အကုန္လံုး ကရင္ျပည္မွာရွိတဲ့လူေတြရဲ႕ လူထုရဲ႕အက်ဳိးကို က်ေနာ္တို႔က ၾကည့္ၿပီးေတာ့ ရည္စူးၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကလုပ္တာ။ အခုေနာက္ပိုင္း သူတို႔ရဲ႕လုပ္ပံုလုပ္နည္းေတြက အားလံုး က်ေနာ္တို႔က ေတြ႔တဲ့အခါမွာ၊ သူတို႔ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဟာ စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမဟုတ္ဘူး။ ရယူတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပဲျဖစ္တယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ သူတို႔က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို စစ္ေရးအရ အက်ဳိးအျမတ္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္တယ္ဆိုတာက ဘယ္လို သာဓကေတြ ျပႏိုင္လဲခင္ဗ်။ ဘယ္လုိဟာမ်ဳိးကို ေျပာတာလဲ။
ေစာ တင္မိုသီ ။ ။ အခု က်ေနာ္တို႔ ျပန္ၾကည့္မယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ က်ေနာ္တို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မလုပ္ခင္တံုးက ဆိုလို႔ရွိရင္ သူတို႔က ဘာလုပ္လဲဆိုလို႔ရွိရင္ အဲဒီ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အမ်ားအားျဖင့္ အဲဒီ စစ္အဖဲြ႔ေတြက ေရွာေရွာ႐ွဴ႐ွဴသြားၿပီးေတာ့ ဒီ လူထုေတြမွာ အခြန္ေကာက္တာတို႔၊ အမ်ားအားျဖင့္က စစ္တပ္က လူေတြပဲ အက်ဳိးရွိၾကတယ္။ အဲဒါတခု က်ေနာ္တို႔ တြက္ခ်က္မိတယ္။ ေနာက္ၿပီး ေနာက္တခုက ေနာက္ပိုင္းမွာ Border Guard Force ဆိုတာ - အမွန္တကယ္က ဒါက ဘာမွ မဆီမဆိုင္တာ။ မလုပ္သင့္တဲ့ဟာေတြ။ အရင္တံုးက က်ေနာ္တို႔လုပ္တာက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတာက လူထုအတြက္ အက်ဳိးရွိမယ္။ တုိင္းျပည္အတြက္ အက်ဳိးရွိမယ္။ အစိုးရလည္း အခြန္အေကာက္ရမယ္။ က်ေနာ္တို႔အတြက္လည္း ဖံြ႔ၿဖိဳးေရးေတြလုပ္ႏို္င္မယ္။ အဲဒါကို က်ေနာ္တို႔က ရည္စူးတာ။ အခုေတာ့ သူတို႔က ဒီလိုမဟုတ္ဘဲနဲ႔ Border Guard Force။ ေနာက္ ဒီ Border Guard Force က က်ေနာ္ အစကတည္းက ေျပာထားတယ္ - ဒီအစိုးရကို။ က်ေနာ္တို႔ အဖဲြ႔အစည္းကလည္း ေျပာထားတယ္။ Border Guard Force ဟာ ေတာ္ေတာ္ ျပႆနာျဖစ္မယ့္ အလုပ္။ အဲဒါ အားလံုးအတြက္ မေကာင္းတဲ့အလုပ္ေတြ။ အစကေနၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ယူထားတဲ့အဖဲြ႔ေတြေရာ။ Ceasefire လုပ္ထားတဲ့ အဖဲြ႔ေတြမွာ အကုန္လံုး ျပႆနာေပၚမယ့္ ဥစၥာကို က်ေနာ္တို႔ အစကတည္းက ေျပာထားတယ္။ ဒါကိုပဲ သူတို႔က ဇြတ္အတင္း လုပ္ၿပီးေတာ့ ဘာမွ တုိင္းျပည္အတြက္ အက်ဳိးမရွိတဲ့ဥစၥာ။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ဆရာတို႔က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ထိန္ေမာင္ ေခါင္းေဆာင္တဲ့ တပ္မဟာ ၆ က အဖဲြ႔ေတြေပါ့ေနာ္။ KNU ကေန ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ ခဲြထြက္ၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီအေနနဲ႔ ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးလုပ္ခဲ့တဲ့ အခ်ိန္တံုးကဆိုရင္ ဘယ္လို ရည္မွန္းခ်က္ေတြရွိခဲ့သလဲ ခင္ဗ်။ ေနာက္ပိုင္းမွာ လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႔ေတြကို ဒီလို အသြင္ေျပာင္းဖို႔ဆုိတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ေတြ မရွိခဲ့ဘူးလား။
ေစာ တင္မိုသီ ။ ။ က်ေနာ္တို႔ ပထမအဆင့္က က်ေနာ္တို႔ KNU က ခဲြထြက္ဖို႔ဆိုတာလည္း က်ေနာ္တို႔ ေခါင္းထဲမွာ တခုမွ မရွိဘူး။ က်ေနာ္တို႔ လုပ္တဲ့ဥစၥာက ေရွ႕တန္းမွာရွိတဲ့ ရြာေတြ၊ ကရင္လူမ်ဳိးေတြရွိတဲ့ ဥစၥာေတြ အားလံုးကို ဒီ ျဖစ္လာတဲ့ဥစၥာကို ၿငိမ္းပါေစဆိုတဲ့ သေဘာနဲ႔ က်ေနာ္တို႔လုပ္တယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ လုပ္တဲ့ အခ်ိန္မွာလည္း သူတို႔က ဖံြ႔ၿဖိဳးေရး လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြ ေပးမယ္။ ဖံြ႔ၿဖိဳးေရးေတြ၊ ဘာေတြလုပ္လို႔ရမယ္။ တရားဥပေဒ၊ ဘာေတြ ညာေတြဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔လည္း ဝိုင္းၿပီးပံ့ပိုးတာေပါ့။ ဝိုင္းၿပီးပံ့ပိုးၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔အတူ ကရင္ျပည္နယ္ႀကီး တိုးတက္ဖို႔အတြက္ က်ေနာ္တို႔က ရည္စူးၿပီးေတာ့လုပ္တာ။ ဒါေပမဲ့ အဲဒါေတြ မျဖစ္လာဘူး။ ဒီ ၃ ႏွစ္ကာလ ေတာက္ေလွ်ာက္မွာ ေတြ႔လိုက္ရလို႔ရွိရင္ ဒီ တိုင္းမွဴးတို႔၊ စ.အ.ဖတို႔က လုပ္စားတဲ့ဟာေတြပဲ က်ေနာ္တို႔က ေတြ႔ေနရတယ္။ က်ေနာ္တို႔ လူေတြကလည္း ႐ိုးသားတဲ့ လူေတြဆိုေတာ့ အလုပ္စားခံရတဲ့ ပံုစံမ်ဳိးလိုျဖစ္ေနတယ္။ က်ေနာ္တို႔က ကုန္ကားေတြကို ဟိုး ရန္ကုန္အထိ ဘာညာ - သူတို႔က လုပ္ပိုင္ခြင့္ေပးတယ္။ အမွန္တကယ္က က်ေနာ္တို႔က သူတို႔ကို အဆမတန္ ကိုယ္က ရတာနည္းနည္း၊ သူတို႔က သံုးပံုႏွစ္ပံုေလာက္ စစ္တပ္ေရာ၊ စ.အ.ဖ ေရာ အကုန္လံုး သူတို႔က ယူသြားတာ။ ဆိုေတာ့- ဒါေတြက ဘယ္လိုလုပ္ၿပီးေတာ့ ကရင္လူမ်ဳိးေတြအတြက္ သြားၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔က လုပ္လို႔ရမလဲ။ လုပ္စားတဲ့ ဟာႀကီးေတြ ျဖစ္ေနတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ အထူးသျဖင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ထိန္ေမာင္ဆိုလို႔ရွိရင္ KNU ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းမွာ အင္မတန္ ႐ိုးသားၿပီးေတာ့ ေျဖာင့္မတ္တဲ့ စစ္ေရး၊ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ တေယာက္အျဖစ္နဲ႔ လူသိမ်ားပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ထိန္ေမာင္ကေရာ အခု ေထာခိုခို စခန္းမွာပဲလားခင္ဗ်။ သူရဲ႕ အနာဂတ္ ေနာင္ေရးကိစၥကေရာ ဘယ္လိုအေျခအေနရွိႏိုင္မလဲ။
ေစာတင္မိုသီ ။ ။ က်ေနာ္တို႔ ေထာခိုခို မွာေတာ့ ေအးေအးေဆးေဆး ပါပဲ။ က်ေနာ္တို႔က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ထိန္းထားတယ္။ လူထုေတြကို အေႏွာက္အယွက္ မျဖစ္ေအာင္ဆိုၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ဆက္ၿပီးထိန္းထားတယ္။ ဒါေပမဲ့ တေလာက ျဖစ္သြားတဲ့ကိစၥမွာ က်ေနာ္တို႔က ဘယ္လို approach လုပ္မလဲဆိုရင္ တစ္အခ်က္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို က်ေနာ္တုိ႔က ဆက္ထိန္းမယ္။ တဖက္က နည္းအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ဖ်က္ေပးမယ့္ က်ေနာ္တုိ႔အပိုင္းက ဖ်က္ဖို႔ကေတာ့ - ဘာျဖစ္လို႔လည္းဆုိရင္ က်ေနာ္တို႔က ဖ်က္လိုက္လို႔ရွိရင္ ျပႆနာက တိုင္းျပည္ေရာ လူထုပါ ဒုကၡေရာက္ၾကမယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ သူတို႔အထဲမွာလည္း တကယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ရည္မွန္းၿပီး လုပ္ခဲ့တဲ့လူေတြရွိတယ္။ အရင္တုန္းကဆုိရင္။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္ပိုင္းလူေတြၾကေတာ့ တမ်ဳိး။ သူတုိ႔က မလုပ္ခဲ့ဘူး၊ ပင္ပင္ပန္းပန္း အရင္တုန္းကလူေတြလို မလုပ္ခဲ့ေတာ့ စာနာမႈ အဖြဲ႔စည္းေရာ၊ လူထုအေပၚမွာ စာနာမႈမရွိၾကဘူး။ သူတုိ႔လုပ္တာက အခု ငါတို႔ အာဏာရွိတဲ့ အခ်ိန္မွာ ငါတုိ႔ ဘယ္လိုလုပ္စားမလဲ - ဒါပဲ သူတို႔ေတြးတယ္။ အဲဒါက ျပႆနာ။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔က ဘာလုပ္မလဲဆိုရင္ တစ္အခ်က္က ဥပေဒအရ အဲဒီ လူသတ္တဲ့လူေတြကို အေရးယူေပးဖို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သက္ႏိုင္ဝင္း ကို တင္မယ္။ တင္ၿပီးေတာ့ တစ္လအတြင္း ဘာမွ အေရးမယူဘူးဆိုရင္ က်ေနာ္တုိ႔ အထက္ကို တင္မယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လည္းဆိုရင္ သူတုိ႔ေျပာတာက Disciplined Democracy ဆိုရင္ စည္းကမ္းရွိရမယ္။ ေနာက္ အစိုးရအရာရွိေတြ၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြ၊ စစ္တပ္ဆိုလုိရွိရင္ ပိုၿပီးေတာ့ သူတုိ႔မွာ တာဝန္ရွိတယ္။ ရုိးရိုးသာမန္လူေတြထက္ဆရင္ သူတုိ႔က ပုိၿပီးေတာ့ သူတုိ႔ အမွားလုပ္လို႔ရွိရင္ ႏွစ္ဆသံုးဆေလာက္ ခံရမယ္။ အဲဒါ disciplined democracy လို႔ ေခၚတယ္။ က်ေနာ္တို႔က သူတုိ႔ကို အေရးယူခိုင္းရမယ္။ တလအတြင္း - ေနာက္ အသတ္ခံရတဲ့ သူ႔မိသားစုေတြမွာ ခေလးေတြ က်န္ခဲ့တယ္။ ခေလးငယ္ေလးေတြ က်န္ခဲ့တယ္။ ရွစ္ေယာက္စလံုးကို ေလွ်ာ္ေၾကးေပးရမယ္။ ဒီ လူသတ္မႈအတြက္ compensation သေဘာမ်ဳိးေပါ့။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ အခုေတာ့ ဒီတင္ျပခ်က္ေတြကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္သက္ႏိုင္ဝင္း ဆီကို တင္ျပၿပီးၿပီလား။ ဘယ္လိုတံု႔ျပန္ပါသလဲ။
ေစာတင္မိုသီ ။ ။ မတင္ေသးဘူး။ ေနာက္ - ၾကာရင္ က်ေနာ္တုိ႔ တင္ေတာ့မယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ အဲဒီလို တင္ျပဖို႔ ဆက္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္း ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ရွိရဲ ႔လား။ အခုေလာေလာဆယ္အားျဖင့္ ႏွစ္ဘက္တပ္ေတြက ရင္ဆိုင္ေနတဲ့ သေဘာမွာရွိသလား။ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းပဲ ရွိသလား။
ေစာတင္မိုသီ ။ ။ အခုေတာ့ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ရွိေနပါတယ္။ အခုေနာက္ပိုင္းမွာလည္း ၾကည့္ရတဲ့ပံုစံေတြကေတာ့ တုိက္တာခိုက္တာေတြ နည္းနည္းေတာ့ ျပန္ေလွ်ာ့သြားတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တုိ႔လမ္းေၾကာင္းေတြရွိတယ္။ က်ေနာ္တို႔ တင္မယ္။ တင္လို႔မွမရရင္ သူအထက္က လူကိုတင္မယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဳးႀကီးသန္းေရႊ ကို တင္မယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ အခုေနာက္ဆံုးျဖစ္တဲ့ လူေတြကို ရက္ရက္စက္စက္ ဖမ္းၿပီးေတာ့ သတ္ျဖတ္လိုက္တဲ့ကိစၥက အေၾကာင္းရင္ခံက ဘာမ်ားျဖစ္ႏိုင္ပါသလဲ။
ေစာတင္မိုသီ ။ ။ က်ေနာ္ထင္တယ္ အေၾကာင္းရင္ခံကေတာ့ အေတြးအေခၚနည္းတဲ့ တပ္ရင္းမွဳးတုိ႔၊ တိုင္းမွဳးတို႔။ သူတို႔ရဲ ႔ က်ဥ္းေျမာင္းတဲ့ အေတြးအေခၚေတြ။ တိုင္းျပည္ကို ရႈပ္ေထြးေစတယ္။ ကုိယ့္ညီအကိုေတြကို narrow minded လူမ်ဳိးႀကီးဝါဒပံုစံမ်ဳိးနဲ႔ အဲဒီလိုသေဘာမ်ဳိးနဲ႔ ေနာက္ၿပီးေတာ့ စစ္ေသြးႂကြေနတဲ့ပံုစံမ်ဳိးနဲ႔ ႀကီးတဲ့လူက ငယ္တဲ့လူကို ဘယ္လိုႏိုင္ရမလဲ။ ဘယ္လိုလုပ္ၿပီး အႏိုင္က်င့္ရမလဲဆိုတဲ့ သေဘာမ်ဳိးနဲ႔ျဖစ္တယ္။ စစ္ရူးရူးတဲ့ပံုစံေတြေပါ့။ အဲဒါေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တာပါ။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ဒီကိစၥေတြက ေနာက္ပိုင္းမွာ ေျပလည္သြားၿပီးေတာ့ ဒါမ်ဳိးေတြ ေနာက္မျဖစ္ႏိုင္ေအာင္ ကာကြယ္ေပးႏိုင္တဲ့ အေနအထား ရွိရဲ ႔လား။ ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။
ေစာတင္မုိသီ ။ ။ အဲဒါေတာ့ က်ေနာ္မေျပာတတ္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ဥပေဒအရ လုပ္သြားမယ္ဟာကရွိတယ္။ တုိင္းျပည္တခုကို အုပ္ခ်ဳပ္တယ္ဆိုတာ ဥပေဒဆုိတာ ရွိရတယ္။ ဒီဥပေဒကို ဘယ္သူမွ ေက်ာ္လြန္လို႔မရဘူး။ ဘာစစ္သူႀကီးျဖစ္ျဖစ္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးျဖစ္ျဖစ္ ဘယ္သူပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒီဥပေဒကို ေက်ာ္သြားလို႔ မရဘူး။ အားလံုးက ဥပေဒလက္ေအာက္မွာ ရွိရမယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဝင္လာတုန္းကဆုိရင္ သူတို႔ကေျပာတာက ဘာလဲဆုိေတာ့ ဥပေဒေဘာင္အတြင္း။ အခု သူတို႔က ေပါက္ကရ။ က်ေနာ္တုိ႔ လူေတြမွားလို႔ရွိရင္ သူတို႔ဖမ္းၿပီးေတာ့ ေထာင္ထဲထည့္တယ္။ အခု သူတုိ႔မွားတဲ့အခါၾကရင္ က်ေနာ္တို႔ကလည္း သူတုိ႔လူႀကီးေတြကို ေတာင္းဆုိၿပီးေတာ့ မွားတဲ့လူေတြကို ေထာင္ထဲထည့္တဲ့အျပင္ ေလွ်ာ္ေၾကးလည္း ရွိရမယ္။ အဖြဲ႔အစည္းရဲ ႔ ဆံုးသြားတဲ့လူေတြရဲ ႔ မိသားစုေတြကို ေပးရမယ္။ အဲဒီေတာ့ ဥပေဒနဲ႔ ျပန္ေတာင္းဆိုရမယ္အပိုင္းေတြ ရွိတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ KNU-KNLA ကရင္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီ အဖြဲ႔ဝင္ေတြကို ျမန္မာစစ္တပ္က ဖမ္းဆီးသတ္ျဖတ္ခဲ့တဲ့အေၾကာင္း ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ နဲ႔ ဗဟိုေကာ္မတီဝင္ ေစာတင္မိုသီ က ေျပာဆိုသြားခဲ့တာပါ။
