နယ္ျခားေစာင့္တပ္ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကုိ လက္မခံေသာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔မ်ား ထိန္းခ်ဳပ္ေဒသမ်ားကို ျဖတ္ေလးျဖတ္ အစီအစဥ္ျဖင့္ ေခ်မႈန္းရန္ စစ္အစိုးရေခါင္းေဆာင္မ်ားက ညႊန္ၾကားထားေၾကာင္း သိရသည္။
တိုင္းရင္းသား နယ္ေျမေတြမွာ ထင္တိုင္းၾကဲေနတဲ့ နအဖဖက္ဆစ္တပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား။
၁၉၇၀ ျပည့္ႏွစ္မ်ားတြင္ ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီႏွင့္ ကရင္အမ်ဳိးသား အစည္းအ႐ုံး (KNU) တို႔အေပၚ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္း၏ မဆလေခတ္ အစိုးရ ဆင္ႏႊဲခဲ့သည့္ စစ္ဆင္ေရးမ်ားတြင္ စတင္က်င့္သံုးခဲ့ေသာ ျဖတ္ေလးျဖတ္ အစီအစဥ္မွာ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ား၏ စားနပ္ရိကၡာ အရင္းအျမစ္ကို ျဖတ္ေတာက္ျခင္း၊ ဘ႑ာေငြ အရင္းအျမစ္မ်ားကို ျဖတ္ေတာက္ျခင္း၊ သတင္းအရင္းျမစ္ကုိ ျဖတ္ေတာက္ျခင္းႏွင့္ တပ္ဖြဲ႔၀င္သစ္ မစုေဆာင္းႏိုင္ရန္ ျဖတ္ေတာက္ျခင္း တု႔ိျဖစ္သည္။
ရွမ္းျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္၊ မြန္ျပည္နယ္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ကယားျပည္နယ္ႏွင့္ တနသၤာရီတိုင္း ေဒသမ်ားတြင္ ယင္းျဖတ္ေလးျဖတ္အစီအစဥ္ကို ျပန္လည္အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ စစ္႐ံုးက သက္ဆိုင္ရာ စစ္ဌာနခ်ဳပ္မ်ားသို႔ ညႊန္ၾကားထားေၾကာင္း စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ အသိုင္းအဝိုင္းမွ သိရသည္။
အဆိုပါ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ သတင္းမ်ားအရ ျဖတ္ေလးျဖတ္အျပင္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔မ်ားအခ်င္းခ်င္း ဆက္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းမ်ားကိုပါ ျဖတ္ေတာက္မည့္ အစီအစဥ္လည္း ထပ္တိုးထားသည္ဟု ဆိုသည္။
တ႐ုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္ အေျခစိုက္ စစ္ေရးေလ့လာသူ ဦးေအာင္ေက်ာ္ေဇာ္က ျဖတ္ေလးျဖတ္ အစီအစဥ္သည္ ကုန္းအတြင္းပိုင္း ေဒသမ်ား၌ က်င့္သံုးေအာင္ျမင္ခဲ့ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔မ်ားသည္ နယ္စပ္ေဒသမ်ားတြင္ အေျခစိုက္လႈပ္ရွားေသာေၾကာင့္ ထိေရာက္ႏိုင္ဖြယ္ မရွိေၾကာင္း ေျပာသည္။
“ျဖတ္ေလးျဖတ္ အစီအစဥ္က ကုန္တြင္းပိုင္းမွာ လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔ေတြကို စစ္ေရးဆင္ႏႊဲဖို႔ စီမံထားတဲ့ မဟာဗ်ဴဟာပါ။ အထူးသျဖင့္ ပဲခူး႐ိုးမမွာ လႈပ္ရွားေနတဲ့ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီနဲ႔ KNU ကို တိုက္ဖို႔ပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ အခု ပစ္မွတ္ထားေနတဲ့ တိုင္းရင္းသားအုပ္စုေတြက တ႐ုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္၊ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ေတြမွာ လႈပ္ရွားေနၾကတာ” ဟု ဦးေအာင္ေက်ာ္ေဇာက ေျပာသည္။
လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ကြပ္ကဲမႈ နယ္ေျမအလိုက္ ဆက္သြယ္ေရး လမ္းေၾကာင္းမ်ားအား ျဖတ္ေတာက္ ပိတ္ပင္ျခင္း၊ လူႏွင့္ စားသံုးကုန္ ပစၥည္းမ်ား မ၀င္ေရာက္ေစရန္ တားဆီးျခင္း၊ ကြပ္ကဲမႈ နယ္ေျမမ်ားအလိုက္ အ၀င္အထြက္လမ္းမ်ားတြင္ တပ္၊ ရဲ၊ ျပည္သူ႔စစ္ (ပသစ) တို႔ ပူးေပါင္း၍ ပိတ္ဆို႔ ရွာေဖြ တားဆီးျခင္းႏွင့္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္း အခ်င္းခ်င္းဆက္ သြယ္ႏိုင္မည့္လမ္းေၾကာင္းမ်ားကိုလည္း ျဖတ္ေတာက္ပိတ္ဆို႔ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ထို႔အျပင္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ား ၀င္ထြက္သြားလာႏုိင္ေသာ ေနရာမ်ားကို လႈပ္ရွားစစ္ေၾကာင္းမ်ားျဖင့္ နယ္ေျမ စိုးမိုးရန္ႏွင့္ ကင္းပုန္း၀ပ္ျခင္း၊ ကြပ္ကဲမႈ နယ္ေျမအလိုက္ သတ္မွတ္နယ္ေျမအတြင္း လူသစ္စုေဆာင္းျခင္း၊ ဆက္ေၾကးေကာက္ခံျခင္း၊ သတင္းအား ရယူျခင္း၊ ရန္သူ႔ အမာခံမ်ားကို ရွင္းလင္း ေဖာ္ထုတ္ ဖမ္းဆီးျခင္းလည္း ပါ၀င္ေၾကာင္း သိရသည္။
ျဖတ္ေလးျဖတ္ အစီအစဥ္ေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားေဒသမ်ားတြင္ အဓမၼ လုပ္အားေပး ခိုင္းေစျခင္း၊ ရြာမီး႐ိႈ႕ျခင္း၊ သတ္ျဖတ္ျခင္း စသည့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ား ပိုမိုျမင့္တက္လာႏိုင္ေၾကာင္း ေလ့လာအကဲခတ္သူမ်ားက ေျပာသည္။
စစ္အရာရွိေဟာင္း ဗိုလ္ထက္မင္းက “စစ္အစိုးရက ျဖတ္ေလးျဖတ္ အစီအစဥ္ကို ျပန္ၿပီး မြမ္းမံထားတာပါ။ က်ေနာ္ တပ္ထဲမွာ ရွိတုန္းကဆို ဒီလို သံသယရွိတဲ့ ရြာသားေတြကို ေမာင္းထုတ္ၿပီး ရြာေတြကို မီး႐ိႈ႕ပစ္တာကို တံျမက္စည္းလွည္းတယ္ လို႔ ေခၚပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ယခု အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္ ႏိုင္ငံေရး ခိုလံႈေနေသာ ဗိုလ္မႉးေဟာင္း ေအာင္လင္းထြဋ္က ျမန္မာျပည္အေရွ႕ဘက္ျခမ္းတြင္ အႀကီးအက်ယ္ ေျပာင္းေရႊ႕ေနရာခ်ထားျခင္းမ်ားသည္ ျဖတ္ေလးျဖတ္ အစီအစဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္ေနေၾကာင္း၊ ၁၉၉၀ ႏွစ္မ်ားအတြင္းက စစ္႐ံုးမွ တိုက္႐ိုက္ညႊန္ၾကားသည့္ အကုန္ရွင္းေရး မူဝါဒ (No Man’s Land Policy) ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။
No Man’s Land Policy ဆိုသည္မွာ စစ္ဆင္ေရး ဧရိယာအတြင္းတြင္ ေတြ႔ရေသာ ကေလးလူႀကီး မက်န္ကို သတ္ျဖတ္ပစ္ရန္ ညႊန္ၾကားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
နအဖ စစ္အစိုးရက ျဖတ္ေလးျဖတ္ ျပဳလုပ္ရန္ ညြန္ၾကားခ်က္ထြက္ေပၚခ်ိန္တြင္ ေဖေဖာ္၀ါရီလအတြင္းက ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ (SSA) ေျမာက္ပိုင္း ၀မ္ဟိုင္း ဌာနခ်ဳပ္ဘက္သို႔ ျဖတ္သန္းသြားလာေနေသာ ခရီးသည္တင္ကားႏွင့္ ကုန္တင္ကားႀကီးမ်ားကုိ သြားလာခြင့္ ပိတ္ပင္မႈမ်ားႏွင့္ တိုက္ဆုိင္ေနသည္။
၀မ္ဟုိင္း ေဒသသည္ ရွမ္းျပည္နယ္ မိုင္းရယ္ၿမိဳ႕ႏွင့္ မိုင္း႐ႈးၿမိဳ႕နယ္ ၾကားတြင္ရွိၿပီး ယင္းေဒသ အေနာက္ဘက္ျခမ္းတြင္ ေက်ာက္မဲၿမိဳ႕ အေျခစိုက္ စစ္ဆင္ေရး ကြပ္ကဲမႈ ဌာနခ်ဳပ္ (စကခ) ၁ ႏွင့္ လိြဳင္လင္ အေျခစိုက္ (စကခ) ၂ လက္ေအာက္ခံ တပ္ရင္း ၇ ရင္းႏွင့္ သံခ်ပ္ကာ ကား ၂၀ ေက်ာ္ကုိ ၿပီးခဲ့သည့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလဆန္းပုိင္းက တိုးခ်ဲ႕ခ်ထားေၾကာင္း သိရသည္။
မိုင္းလား တပ္ဖြဲ႔ အထူး ေဒသ (၄) အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီမဟာမိတ္ တပ္မေတာ္ (NDAA) ႏွင့္ “ဝ” ျပည္ ေသြးစည္း ညီညြတ္ေရး တပ္မေတာ္ (UWSA) တို႔သည္ စစ္အစိုးရ၏ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ ဖြဲ႔စည္းေရးကို လက္မခံဘဲ ျငင္းဆန္ထားသည္။
UWSA ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ယူၿပီးေနာက္တြင္ လက္နက္ကုိင္ အဖဲြ႔ ၁ဝ ဖဲြ႔ထက္ မနည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးယူခ့ဲၾကသည္။ ၁၉၈၉ မွ ၁၉၉၅ အတြင္း အပစ္အခတ္ရပ္စဲၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးယူခ့ဲသည့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႔ စုစုေပါင္း ၁၇ ဖဲြ႔ ရိွသည္ဟု စစ္အစုိးရ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားအရ သိရွိရသည္။
စစ္အစုိးရက အပစ္ရပ္ တပ္ဖြဲ႔မ်ား နယ္ျခားေစာင့္တပ္ ေျပာင္းလဲဖြဲ႔စည္းေရးကို ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ဧၿပီလကတည္းက စတင္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ခဲ့သည္။
အပစ္အခတ္ ရပ္စဲထားေသာ တုိင္းရင္းသား အဖြဲ႔မ်ားက စစ္အစိုးရ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ နယ္ျခားေစာင့္ တပ္ဖြဲ႔ရန္ ျငင္းဆန္ကာ လက္ရွိ အေျခအေနအတိုင္း ဆက္လက္ ေနထုိင္ခြင့္ရရွိရန္ ႀကိဳးပမ္းလ်က္ရွိေၾကာင္း၊ ထိုသို႔ ျငင္းဆန္မႈေၾကာင့္ စစ္ေရးအရ တင္းမာမႈမ်ား ေပၚေပါက္ေနသည္။